Πριν 30 χρόνια δε γινόταν συζήτηση για το σταφύλι. Σήμερα η συζήτηση έχει μεγαλώσει και είναι εις βάθος. Το σταφύλι είναι η πρώτη ύλη για το κρασί και είναι πολύ σημαντικό. Το σταφύλι γίνεται στο αμπέλι και μπορούμε να επηρεάσουμε τις προδιαγραφές κατά την αμπελουργία. Υπάρχουν πολύ μύθοι για το αμπέλι πχ το κρασί γίνεται στο αμπέλι. Αλλά η αλήθεια είναι ότι το κρασί γίνεται στο οινοποιείο. Ο αμπελουργός ή αμπελολόγος είναι πολύ σημαντικός και κάνει πολλά πράγματα. Δεν είναι απλά γεωργός αλλά κάτι ποιο ιδιαίτερο, είναι ο φροντιστής της πρώτης ύλης για το κρασί.

Οι αμπελουργοί αγαπούν το αμπέλι τους και έχουν συγκεκριμένες πρακτικές, οι οποίες αλλάζουν και σπανίως. Υπάρχει μια συντηρητικότητα γενικά στην αμπελοκαλλιέργεια με την οποία μπορούμε να επηρεάσουμε την φυσικοχημεία της σταφυλιού και να επηρεάσουμε το αμπέλι. Παράδειγμα μπορούμε να ορίσουμε το πόσο παχύς θα είναι ο φλοιός, πόσο νερό θα έχει κάθε ρόγα και αυτό συμβαίνει διότι μπορούμε να έχουμε καλύτερη εκχύλιση αρωμάτων στο γλεύκος πράγμα που το θέλουμε.

H αμπελουργία σημαίνει να είναι υγιή τα σταφύλια μας. Είναι πολύ

κρίσιμο για την οινοποίηση, να είναι υγιές σταφύλι, διότι είναι η βάση για ένα καλό κρασί. Δεν είναι όμως η ουσία του αποτελέσματος. Είναι ένας παράγοντας σημαντικός στην οινοποίηση.

Το αμπέλι είναι ένα φυτό συνεχούς αύξησης. Όταν του δίνονται τα απαραίτητα έχει μια συνεχόμενη βλάστηση. Επειδή ο πρόγονος τους, η άγρια άμπελος, ήταν αναρριχώμενο, το αμπέλι έχει μια ακατάσχετη ζωηρότητα και αναρριχάται, οπότε οι ενέργειες του Αμπελουργού είναι απαραίτητες. Το γεννητικό υλικό (ποικιλία ή κλώνος) των αμπελιών αριθμούν πάνω από 10.000 φυσικές ποικιλίες. Αυτός είναι ο βασικός λόγος διαφοροποίησης του σταφυλιού με τα υπόλοιπα γεωργικά προϊόντα διότι παγκοσμίως καλλιεργούνται 2.000-3.000 φυτά.

Το πολλαπλασιατικό υλικό των αμπελιών, δηλαδή η διατήρηση και ο πολλαπλασιασμός τους, είναι το μεγάλο πρόβλημα παγκοσμίως. Υπάρχουν πολλοί τύποι, «βιότυποι» που οι επιστήμονες προσπαθούν να ταυτοποιήσουν και να διατηρήσουν διότι η συστηματική αμπελουργία χρειάζεται ομοιόμορφα αμπέλια ως προς την ποικιλία, τη χρονολογία και το μέγεθος – ζάχαρα της ρόγας ως προς την αμπελουργία.

Η παγκόσμια τάση αμπελοκαλλιέργιας

Η Κίνα παράγει πλέον κρασί και είναι πρώτη σε μέγεθος παραγωγής κρασιού. Είναι μια εξέλιξη των τελευταίων 15 χρόνων. Στην κίνα το περισσότερο σταφύλι είναι επιτραπέζιο. Οι μεγάλοι κύκλοι είναι στην Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία που είναι οι τρεις μεγάλες δυνάμεις παγκοσμίως που διαμορφώνουν τάσεις, τιμές. Η Τουρκία, το Ιράν και η Αίγυπτος παράγουν επιτραπέζιο σταφύλι.

Εικόνα: Χάρτης παραγωγής σταφυλιού

Πηγή: 2019 Statistical Report on World Vitiviniculture

(https://www.oiv.int/public/medias/6782/oiv-2019-statistical-report-on-world-vitiviniculture.pdf)

Παραγωγή πολλαπλασιαστικού υλικού αμπέλου

Η παραγωγή πολλαπλασιαστικού υλικού αμπέλου ορίζεται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Βάσει την αριθ. 258676/29-09-2003 ΚΥΑ «Τεχνικός Κανονισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης των υλικών αγενούς πολλαπλασιασμού της αμπέλου» έχουμε τα παρακάτω χαρακτηριστικά στην παραγωγή πολλαπλασιαστικού υλικού αμπέλου:

Α. Μητρικές φυτείες: φυτείες (φυτώρια) που προορίζονται για την παραγωγή: 1. εμβολιομοσχευμάτων των εξής κατηγοριών: α) αρχικού υλικού, β) βασικού υλικού, γ) πιστοποιημένου υλικού και δ) τυποποιημένου υλικού (standard) και 2. άρριζων εμβολιάσιμων ή/και άρριζων μοσχευμάτων ριζοβολίας υποκειμένων των εξής κατηγοριών: α) αρχικού υλικού, β) βασικού υλικού και γ) πιστοποιημένου υλικού, και οι οποίες έχουν ελεχθεί επίσημα (Τμήματα Αγροτικής και Ελέγχων, ΤΑΑΕ) και έχουν γίνει επίσημα αποδεκτές.

Β. Φυτώρια: φυτείες (φυτώρια) που προορίζονται για την παραγωγή έρριζων μοσχευμάτων των εξής κατηγοριών: 1. α) αρχικού υλικού, β) βασικού υλικού, γ) πιστοποιημένου υλικού και δ) τυποποιημένου υλικού (standard) για έρριζα εμβολιασμένα μοσχεύματα και 2. α) αρχικού υλικού, β) βασικού υλικού και γ) πιστοποιημένου υλικού για έρριζα μοσχεύματα απλά υποκειμένων. και τα οποία έχουν ελεχθεί επίσημα (Τμήματα Αγροτικής και Ελέγχων, ΤΑΑΕ) και έχουν γίνει επίσημα αποδεκτά.

Παρακάτω τα διαγράμματα ροής παραγωγής πολλαπλασιαστικού υλικού αμπέλου.

Πηγή: Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Πήγή: Δρ Στέφανος Κουνδουράς. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης